به گزارش یار خراسانی؛ شهرستان کاشمر همانند سایر شهرستان ها و استان کشور پس از وقفه ۲ ساله ناشی از کرونا مشتاقانه آماده میزبانی از زائران و مسافران نوروزی است و فعالان زخم‌خورده و بسیار زیان دیده حوزه گسترده گردشگری شهرستان اینک در روزهای انتهایی سال ۱۴۰۰ و طلیعه نوروز ۱۴۰۱ بی‌صبرانه در انتظار رونق دوباره زیارت و سفر هستند.
کاشمر در شرق ایران و جنوب‌غربی استان خراسان رضوی، در حدود ۲۴۰ کیلومتری شهر مشهد قرار دارد و با ۱۱۵۲ کیلومتر مربع مساحت دارای دو بخش مرکزی و فرح دشت، و به مرکزیت شهر کاشمر است و با توجه به موقعیت راهبردی و قرار گرفتن در مسیر تردد زائران پایتخت معنوی کشور از دیرباز مورد توجه بوده است.
وجود جاذبه‌های گردشگری، تاریخی و فرهنگی این شهر را تبدیل به یکی از قطب‌های گردشگری استان خراسان رضوی کرده و پیشینه تاریخی آن نشان از تمدن کهنی دارد. وجود بافت سرسبز و آب‌وهوای مناسب یکی دیگر از فواید گردشگری در این شهر است. این شهر بعد از مشهد دومین و رتبه چهارم در ایران از نظر گردشگری مذهبی را ثبت کرده‌است.
کاشمر را می‌توان همانند باغشهری بزرگ تصور کرد چنانکه برخلاف بیشتر شهرهایی که در ورودی آنها با آپاراتی‌ها، مکانیکی‌ها و تعویض روغنی‌ها روبه رو می‌شوید، در مسیر ورود به کاشمر تا چشم‌تان کار می‌کند باغ‌های انگور خواهید دید و در نهایت با شهری سرزنده و شاداب روبه‌رو خواهید شد.
در دل شهر و در بافت قدیمی آن، خانه‌های تاریخی وجود دارد که قدمت آنها به اواخر قاجار و اوایل پهلوی می‌رسد. برخی تبدیل به موزه و برخی دیگر تبدیل به سفره‌خانه و مراکز اقامتی شده‌اند. در این میان خانه دانش احمدی محل موزه کاشمر است و می‌توانید در بازدید از این موزه با اسناد و آثار تاریخی و کهن این منطقه آشنا شوید. البته آرامگاه شهید مدرس نیز در گوشه دیگر شهر، موزه و مجموعه فرهنگی است که گنبد فیروزه‌ای آن سبک معماری اسلامی و اسلوب صفوی را در خاطر شما نقش می‌کند. این مجموعه شامل کتابخانه و البته اقامتگاه و محلی برای کمپ زدن است.
مدرسه حاج سلطان العلماء
از جمله مدارس علمیه شهر کاشمر، بنایی است موسوم به مدرسه حاج سلطان العلماء واقع در ابتدای خیابان امام این شهرکه در سال ۱۳۳۰ ه.ق ساخته شده است. بنای مدرسه دارای صحن مرکزی بوده و از چهار طرف توسط حجره های دو طبقه و دو ایوان شمالی و جنوبی محصور شده است. فضای معماری مدرسه در مجموع با ایجاد ۴۰ اتاق مخصوص اقامت طلاب، مطبخ، ایوان شمالی و جنوبی، بادگیر، مدرس و … به عنوان یکی از مدارس علمیه معروف و مطرح کاشمر شناخته می شود.
کاروانسرای حاج کاظم مدرس
کاروانسرای مدرس به دلیل معماری جالب توجهش مورد بازدید گردشگران تور مشهد قرار می گیرد. این ساختمان در اوایل دوران پهلوی در کاشمر ساخته شد. امروزه حجره های این کاروانسرا کاربردی تجاری پیدا کرده اند.
کاروانسرای امین التجار
کاروانسرای امین التجار مربوط به اواخر دوره قاجار است و در کاشمر، حاشیه میدان مرکزی شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۳۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است .واقف این کاروانسرا مرحوم حاج سید مهدی رشتی هست که حدود ۱۳۰ سال قبل در ترشیز می‌زیسته و از تجار بزرگ و مورد اعتماد مردم بوده‌است.
مسجد جامع کاشمر
این بنا در مرکز شهر واقع شده و به استناد کتیبه آن حدود سال ۱۲۱۳ ه.ق روزگار حکمرانی عبدالعلی خان و مصطفی قلی خان میش مست همزمان با سلطنت فتحعلی شاه قاجار بنا گردیده است. مسجد جامع دارای بنایی ساده و با شکوه، صحن، ایوان، شبستان ستون دار و غرفه های پیرامون صحن می باشد. در اطراف صحن مسجد چندین غرفه آجری ساده و در ضلع جنوبی آن ایوانی با تزئینات مقرنس و دو شبستان ستون دار واقع شده است. محراب و ایوان مسجد با کاشی معرق مزین گشته است.
یخدان فروتقه
یک بنای زیبا در شهر کاشمر که در دوران قاجار توسط خشت خام ساخته شده و برای ذخیره یخ در زمستان از آن استفاده می کردند. یخدان فروتقه یکی از مهم ترین مکان های این شهر است که برای مردم آن یک نماد مهم و تاریخی می باشد این یخدان معروف در روستای فروتقه قرار دارد و همه ساله بازدید کنندگان زیادی از آن بازدید می کنند و به ثبت عکس و خاطرات در آن می پردازند. یخدان فروتقه در زمان ساخت خود یکی از بزرگترین یخدان های ایران بوده و از اهمیت زیادی میان مردم ایران برخوردار بوده است. این یخدان قدیمی و زیبا می تواند برای هر گردشگری جذاب و دیدنی باشد و خاطره ای زیبا را رقم بزند.
باغمزاری با سروهای ۸۰۰ ساله
باغمزار کاشمر، در کنار تمام زيباييها و جذابيت‌هاي خود، از زيبايي چشمگير سروهاي باستاني نيز برخوردار است و گفته ميشود که اين سروها بيش از ۸۰۰ سال عمر دارند. در گذشته به خاطر اینکه بقعه سید حمزه(ع)، در وسط يك باغ بزرگ قرار داشت به باغمزار معروف بود که حالا با تغییراتی در اطراف این امام زاده زیباییهای چشمگير آن محيط با صفایی در چند سال اخير در اطراف اين امام زاده به وجود آمده که مایه آرامش زائران را فراهم می‌کند.
بنا امامزاده سید مرتضی (ع)
مجموعه ابنیه جدیدالاحداث واقع در ۵ کیلومتری شمال کاشمر به مزار و بقعه سید مرتضی (ع) برادر امامزاده سید حمزه (ع) و امام رضا (ع) منسوب میباشد. به استناد تواریخ کهن وی در سده دوم هجری توسط امویان در همین مکان شهید و به خاک سپرده شد. امروزه این آستان مقدس با زیربنای تقریبی ۱۸۰۰ مترمربع دارای بنای اصلی شامل یک ایوان ورودی کاشی‌کاری شده با دو مأذنه در طرفین ایوان و گنبدی فیروزه‌ای رنگ بر فراز آن میباشد. بنای فعلی در سال ۱۳۹۹ ه.ق توسط واقف خیر مرحوم مهندس فتحی ساخته شده است.
چشم‌نوازی بقعه متبرکه سید حمزه(ع)
امامزاده سيد حمزه(ع)، يكي از زيارتگاه‌هاي اول خراسان رضوي به حساب مي‌آيد که بسياري از مردم به اين امامزاده اعتقادی خاص دارند؛ مجموعه امامزاده سيدحمزه(ع)، در يکي از خيابانهاي شمال شهر کاشمر واقع است که از قديم به باغمزار معروف بوده و مورد توجه ويژه مردم قرار داشته است. اين مجموعه در قديم متشکل از چند قطعه باغ بوده که به تدريج به هم پيوسته شد و باغ واحدي را به وجود آورد.
آرامگاه شهید سید حسن مدرس
بنای باشکوهی که پیکر شهید مدرس را در میان گرفته در سال ۱۳۶۳ شمسی به جای مقبره کوچک قبلی و در میان باغ وسیع و محصوری ساخته شده است. سید حسن مدرس از سادات طباطبایی قمشه اصفهان و از رجال روحانی و سیاسی دوره مشروطیت بود. وی در سال ۱۲۸۷ ش در یکی از روستاهای اردستان به دنیا آمد و بعدها به دوره دوم مجلس شورای ملی راه یافت. در سال ۱۳۰۷ ش به خواف و سپس به کاشمر تبعید گردید. این عالم ربانی سرانجام در سال ۱۳۱۶ ش در این شهر به شهادت رسید. بنای آرامگاه که از یک گنبد فیروزه ای گنبد خانه مرکزی و چهار ایوان و به اسلوب معماری عصر صفوی بنیان گردیده است.
منطقه شکار ممنوع سید مرتضی
منطقه مورد نظر جزء مناطق ییلاقی و مرتفع شهرستان کاشمر میباشد. وضعیت طبیعی این منطقه بصورت کوهستانی ، صخره ای و صعب العبور میباشد ، تپه ماهورهای موجود در سر حدات شمالی منطقه به سمت عمق منطقه شکار ممنوع سید مرتضی با فاصله۲-۱ کیلومتر به پرتگاههای صخره ای رسیده و سپس در فاصله ۲۰-۱۰ کیلومتری به تپه ماهورههای جنوبی منطقه ختم میشود . حد و حدود جنوبی آن از صخره به تپه ماهور و حاشیه منطقه ونهایتا به دشتهای کاشمر و خلیل آباد ختم میشود این کوهها از غرب درونه شروع و دشت کاشمر را از دشت سبزوار و نیشابور جدا میسازند ادامه این ارتفاعات از شمال تربت حیدریه میگذرد در داخل منطقه کوهستانی فوق ، دشت ریوش قرار دارد . حداکثر و حداقل ارتفاع منطقه از سطح دریای آزاد بترتیب ۲۲۰۰ و ۱۴۰۰ متر و ارتفاع متوسط منطقه از سطح دریای آزاد ۱۷۰۰ میباشد.
سوغات و ره‌آورد
در شهرستان کاشمر نیز بخشی از فراورده‌های صنایع دستی می‌توانند جزو سوغات این شهرستان محسوب شوند که از میان آنها می‌توان به قالی، گیوه‌های کاشمری، انواع حصیرها و گلیم‌های الوان اشاره نمود؛ اما مهم‌ترین فراورده و سوغات کاشمر با توجه به فراوانی باغات انگور در این منطقه کشمش است که به سراسر ایران صادر شده و پس از آن زعفران و انار نیز که کاشت آن در سالیان اخیر متداول گشته جزو سوغات این شهر به‌شمار می‌روند.
تشکیل ۱۱ کمیته ستاد خدمات سفر در کاشمر / آداب و رسوم نوروزی مردم کاشمر خاص و زبانزد است
رضا یوسفی، مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کاشمر در گفتگو با خبرنگار یار خراسانی؛ اظهار داشت: ستاد خدمات سفر بعد از دو سال تعطیلی که به دلیل فراگیری کرونا داشت در سال جاری شروع بکار کرد و نشستی در این خصوص در شهرستان کاشمر برگزار شد.
وی با بیان اینکه اقدامات ستاد خدمات سفر در شهرستان کاشمر باید در محور رعایت پروتکل های بهداشتی متناسب با کرونا باشد، خاطرنشان کرد: تشدید نظارت ها در حوزه های کنترل قیمت ها و رعایت پروتکل های بهداشتی نیز از جمله مصوبات خدمات سفر شهرستان بود.
مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کاشمر همچنین از تشکیل ۱۱ کمیته ذیل ستاد خدمات سفر در این شهرستان خبر داد و تصریح کرد: کمیته ساماندهی بقاع متبرکه تحت نظارت رئیس اوقاف شهرستان و خارج از چارت سازمانی ستاد خدمات سفر تشکیل شد.
وی با تاکید بر اینکه مجموعه رویدادهای فرهنگی در ستاد خدمات سفر شهرستان کاشمر نیز برنامه ریزی شد که در ایام نوروز اجرا خواهد شد، اذعان کرد: کمیته اسکان و رفاه مطابق با سال های گذشته برنامه ریزی شده و ۲ فضای مدرسه برای اسکان مسافران نوروزی تجهیز خواهد شد که مورد استفاده قرار گیرد، همچنین ۳ اقامتگاه بومگردی آماده استقبال از مسافران نوروزی در این شهرستان هستند.
یوسفی با اشاره به اینکه سه جاذبه گردشگری شاخص نظیر آرامگاه شهید مدرس، بقعه متبرکه سید مرتضی و بقعه متبرکه سید حمزه یا باغمزار نیز در حوزه زیارت مورد استفاده قرار خواهد گرفت، عنوان کرد: مدرسه سلطان العلما، مسجد جامع، سرای امین التجار و خانه تاریخی دانش نیز از جمله جاذبه های تاریخی شهرستان کاشمر محسوب می شود.
وی با بیان اینکه جاذبه های طبیعی در حوزه های کویر و کوهستان های شمال نیز از دیگر مناطق گردشگری شهرستان محسوب می شود، تشریح کرد: دره ها و مسیرهایی که در کوهستان های شمال شهر کاشمر واقع شده یکی از جاذبه های بکر است که می توان به عنوان یک تفرجگاه مورد استفاده زائران و مسافران قرار گیرد.
دبیر ستاد خدمات سفر شهرستان کاشمر با تاکید بر اینکه برخی از روستاهای شهرستان نظیر فروتقه، قوژد و قوچ پلنگ نیز دارای اقامتگاه بوم گردی هستند که می تواند اوقات خوشی را برای مسافران رقم بزند، بیان کرد: تاسیسات گردشگری و خدمات رسان ملزم به خوداظهاری در حوزه اعلام بیماری کرونا است و افراد خدمت رسان در حوزه بوم گردی و گردشگری باید سه دز واکسن کرونا را تزریق کرده باشند.
وی با بیان اینکه نوروز یک فرصت برای معرفی ظرفیت های شهرستان است و این فرصت در محور گردشگری بیشتر نشان داده می شود، تاکید کرد: اگر چنانچه برنامه ریزی لازم برای استقبال از مسافران داشته باشیم ممکن است که این سفرها صدماتی به محیط های شهری وارد کند و باید از ظرفیت های گردشگری به خصوص زیارت برای رونق بخش صنایع دستی و سوغات استفاده کنیم در این خصوص بازارچه هایی برای حمایت از مشاغل خانگی در بقاع های متبرکه شهرستان ایجاد می شود.
یوسفی با اشاره به آداب و رسوم نوروز در شهرستان، ابراز کرد: مردم کاشمر آداب و رسوم خاص و زبان زدی برای خود دارند که یکی از آن آداب و رسوم آش علفه بود که قبل از نوروز با گیاهان نوروزی طبخ می شود و پخت سمنو در این منطقه یک حس خاصی دارد و سمنو پزان در این زمان به این سنت قدیمی می پرداختند.
وی با تاکید بر اینکه سوهان ورقه ای یا سوهان گل پای ثابت سفره هفت سین مردمان کاشمر از گذشته های دور بود که امروزه در مسیر ثبت در فهرست آثار ناملموس قرار دارد، اظهار داشت: طبخ آش جوش بره نیز از دیگر آداب و رسوم مردم کاشمر در ایام نوروز برگزار می شود.
گزارش از رضا کفاشیان
انتهای پیام/
ارسال نظر